[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Jak się więc okazuje, wiedza lekarskajest tą jedną z nauk, która jest potrzebna po to, aby oddalaćchoroby.A gdyby nas znowu ktoś zapytał: po uwolnieniunas od czego nie potrzebowalibyśmy wcale mienia? czybyśmy mogli na to odpowiedzieć? Jeżeli zaś nie, torozważajmy w następujący sposób.Otóż gdyby człowiek byłw stanie żyć bez pokarmów i napojów, i gdyby nie odczuwałani głodu, ani pragnienia, to czyby potrzebował czy to tychwymienionych rzeczy, czy to pieniędzy, czy to czegośinnego, aby sobie je zapewnić?" Wydaje mi się, że nie". Niewątpliwie przeto to samo rozumowanie odnosisię również do innych rzeczy.Gdybyśmy nie potrzebowalitych rzeczy, których teraz ze względu na troskę o ciałopotrzebujemy, czy to ciepła, czy to niekiedy chłodu, czyto innych rzeczy, o które dopomina się ciało przyciśniętebiedą, wówczas tak zwane mienie byłoby nam bezuży-teczne, w każdym razie gdyby nikt nie potrzebował zu-pełnie niczego z tych rzeczy, ze względu na które myobecnie chcemy mieć mienie, po to, abyśmy mogli zdobywaćto, co służy do zaspokojenia pożądań i potrzeb ciała, ile-kroć je odczuwamy.Jeżeli zatem posiadanie mienia jestużyteczne ze względu na to, to jest ze względu na troskęo zaspokojenie potrzeb ciała, to gdybyśmy zostali od nichwyzwoleni, wówczas byśmy nie potrzebowali żadnego mie-nia a może by nawet wcale nie było własności". Tak się okazuje". Przeto okazuje się nam, jak się zdaje, że spośródrzeczy te, które służą tym zabiegom, są mieniem".On zgodził się z tym, że te rzeczy są mieniem, niemniejjednak niepokoił go bardzo ten mały wywód. Dlaczego zaś miałoby być tak? Czy wolno by namtwierdzić, że jest możliwe, iż ta sama rzecz bywa w od- niesieniu do tych właśnie zabiegów niekiedy użyteczna,niekiedy zaś bezużyteczna?" Tego bym nie mógł twierdzić, przeciwnie, jeżelipotrzebujemy czegoś do tych właśnie zabiegów, to.onowydaje mi się czymś użytecznym, a jeżeli nie, to nie". Wobec tego gdybyśmy byli w stanie wykonać posągspiżowy bez ognia, to dla jego wykonania nie potrzebo-walibyśmy ognia.Gdybyśmy zaś nie potrzebowali,to by nam ogień nie był też użyteczny.To samo zaś ro-zumowanie odnosiłoby się też do innych rzeczy". Tak się okazuje". A zatem żadna z tych rzeczy, bez których coś możepowstać, nie wydałaby się nam użyteczna do wykonaniatego". Na pewno nie". Wobec tego, gdybyśmy się kiedyś okazali zdolni,obywając się bez złota i srebra, i innych tego rodzajurzeczy, które same przez się nie są nam potrzebne dlaciała tak, jak pokarmy, napoje, odzież pościel i domy,wyzwolić się od potrzeb ciała, tak abyśmy niczego jużnie potrzebowali, to by się nam nie zdawały użyteczne przynajmniej ku temu ani srebro, ani złoto, ani innetego rodzaju rzeczy, skoro kiedyś mogliśmy się i bez nichobywać". Na pewno". A więc tych rzeczy nie moglibyśmy uważać zamienie, gdyby były całkowicie bezużyteczne, lecz te byłybymieniem, dzięki którym jesteśmy władni zdobywać rzeczyużyteczne". Sokratesie! Nie dałbym się nigdy przekonać o tym,że złoto, srebro i inne tego rodzaju rzeczy nie są dla nasmieniem.Owszem, ja jestem mocno przekonany o tamtym,ze mianowicie rzeczy dla nas bezużyteczne nic stanowią mienia i że mienie użyteczne należy do najużyteczniej-szych.Jednakże w żadnym razie nie dam się przekonaćo tym, że tym rzeczom nie przysługuje użyteczność dlażycia, skoro mianowicie z ich pomocą możemy się zaopa-trywać w żywność". Pomyśl więc! Co mamy powiedzieć o takim po-stępowaniu? Czy bywają tacy ludzie, którzy nauczająmuzyki, lub gramatyki, lub jakiejś innej umiejętności,i którzy w zamian za to zapewniają sobie dostatek żyw-ności, pobierając za naukę opłatę?" Oczywiście, bywają". A zatem ci ludzie otrzymują za tę naukę środkido życia, kupując za nią, tak jak my kupujemy za złotoi srebro". Zgadzam się". A zatem, skoro oni uzyskują w ten sposób środkipotrzebne im do życia, przeto i ten sposób byłby użytecznydla życia.Powiedzieliśmy bowiem, że również srebrojest użyteczne z tego względu, że przecież dzięki niemujesteśmy w stanie zdobyć rzeczy konieczne dla ciała". Tak" on odpowiedział. Skoro zatem same nauki należą do rzeczy, któresą do tego użyteczne, to się nam staje oczywiste, że naukistanowią majętność, a to z tego samego powodu, co złotoi srebro.Ci zaś, którzy posiedli nauki, są oczywiście nawetbogatsi.Nieco wcześniej zaś trudno nam było zgodzićsię z twierdzeniem, że oni są najbogatsi.Z tego jednak,na cośmy się zgodzili teraz, wynikałoby koniecznie, żeniekiedy bardziej uczeni są bogatsi.Gdyby nas bowiemktoś zapytał, czy sądzimy, że koń jest użyteczny każdemuczłowiekowi, czy byś powiedział, że tak? Czy tym, którzywiedzą, jak się posługiwać koniem, koń mógłby być uży-teczny, tym natomiast, którzy nie wiedzą, nie?" Zgodziłbym się" [ Pobierz całość w formacie PDF ]