[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.neuropatią cukrzycową, która polega na poważnym uszkodzeniu czynności nerwów.W cukrzycy trzustka nie wydziela dostatecznej ilości insuliny albo komórki ciała stają się oporne na działanie insuliny, przez co cukier z krwi nie może przedostać się do komórek i powstają poważne powikłania.Obecnie na świecie rośnie liczba chorych na cukrzycę (w Stanach Zjednocznych jest w przybliżeniu 5 milionów chorych na cukrzycę, liczbę zaś osób z nie rozpoznaną cukrzy-cą ocenia się na dalsze l0 milionów).Siane sądwa podstawowe rodzaje cukrzycy: typ Ijest to cukrzyca insulinozależną, występująca głównie u dzieci i młodzieży, typ II to cukrzyca insulinoniezależna, na którą chorują przeważnie osoby w wieku powyżej 40 lat.Objawy są z reguły takie same; do klasycznych objawów cukrzycy należy częste oddawanie moczu, nadmierny apetyt i nadmierne pragnienie.Inne to pogorszenie widzenia, świąd skóry, zmęczenie, powolne gojenie się ran i zakażenia skóry oraz mrowienie i drętwienie stóp.Na cukrzycę mogą także wskazywać przewlekające się objawy grypopodobne, utrata włosów na skórze nóg, nadmierny wzrost włosów na skórze twarzy i pojawianie się żółtych kępek (określanych jako żółtaki) na skórze ciała.Pierwszym objawem cukrzycy u mężczyzn może być zapalenie żołędzi i napletka.Nie rozpoznana cukrzyca w sposób tragiczny doprowadza u milionów osób do utraty wzroku, a powikłania cukrzycy stanowią jedną z głównych przyczyn zgonów w Stanach Zjednoczonych.Do wykrycia cukrzycy, pozornie bez-objawowej, wystarczy zwykłe badanie cukru w moczu.Dokładna przyczyna cukrzycy I typu nie jest znana.Przyjmuje się obecnie, że przyczynę może stanowić uszkodzenie komórek beta trzustki, produkującychinsulinę, z jednoczesnym upośledzeniem ich zdolności do regeneracji.W cukrzycy typu I układ odpornościowy organizmu w sposób oczywisty atakuje trzustkę.Ta choroba autoimmunologiczna jest ściśle związana z wolnymi rodnikami, które uszkadzają komórki beta trzustki.90% chorych ma typ II cukrzycy - cukrzycę insulinoniezależną.W tej grupie poziom insuliny jest podwyższony, co wskazuje na utratę przez komórki wrażliwości na insulinę.Otyłość stanowi tutaj czynnik sprzyjający chorobie, ponieważ 90% pacjentów z tym typem cukrzycy wykazuje nadwagę.Bardzo ważne jest, że osiągnięciu prawidłowej masy ciała towarzyszy normalizacja poziomu cukru we krwi u większości tych pacjentów.ZMIANY BIOCHEMICZNEDwie ważne uwagi.Pierwsza dotyczy glikozylacji, czyli wiązania się glukozy z proteinami, co prowadzi do zmian struktury i czynności białek organizmu.U chorego z cukrzycą następuje nadmierna glikozylacja białka czerwonych krwinek, soczewek oka i osłonek mielinowych otaczających komórki układu nerwowego.Glikozylacja nie jest zjawiskiem korzystnym.Druga dotyczy wytwarzania w cukrzycy sorbitolu, pośredniego produktu metabolizmu glukozy.Powstaje on w komórce w wyniku działania enzymu reduktazy aldozowej.U osób zdrowych sorbitol tworzy się także, ale szybko ulega przemianie we fruktozę, inny cukier prosty, co pozwala na wydalanie go z komórki.Jednak u chorych na cukrzycę, często mających wysoki poziom cukru we krwi, sorbitol gromadzi się w komórce, przyczyniając się w dużym stopniu do powikłań cukrzycy.Następujące choroby wiążą się ściśle z cukrzycą: miażdżyca naczyń krwionośnych, neuropatia cukrzycowa, retinopatia cukrzycowa, nefropatia cukrzycowa (choroba nerek) i owrzodzenia stóp na tle cukrzycy.Chorzy na cukrzycę są obciążeni potrójnym ryzykiem przedwczesnej śmierci z powodu stwardnienia tętnic w porównaniu z osobami nie chorującymi na cukrzycę.Dlatego tak bardzo ważne jest zmniejszanie tego ryzyka przez zapobieganie miażdżycy.Omówiono to w podrozdziale „Choroby układu sercowo-naczyniowego", s.61.Bardzo częste niekorzystne objawy towarzyszące cukrzycy to zaburzenie czynności nerwów obwodowych z towarzyszącym mrowieniem, drętwieniem i bólem oraz osłabieniem mięśni.Neuropatia cukrzycowa może również uszkadzać czynność serca (wywołując niemiarowość), przewodu pokarmowego, pęcherza moczowego; jest ona częstą przyczyną impotencji u mężczyzn.Badania wykazują, że neuropatia cukrzycowa spowodowana jest nagromadzeniem w komórkach sorbitolu.Retinopatia cukrzycowa jest bardzo poważnym schorzeniem oczu, które doprowadza do ślepoty.W Stanach Zjednoczonych jest ona główną przyczyną utraty wzroku.Cukrzycowe uszkodzenie nerek (nefropatia) jest to na nieszczęście częste powikłanie cukrzycy i główna przyczyna zgonów w tej chorobie.Owrzodzenia stóp na tle cukrzycy są także poważnym problemem.Główną przyczynę tego powikłania stanowi utrata dopływu krwi do kończyn i towarzysząca utrata czucia z powodu obwodowej neuropatii.Zgorzel stóp u chorych z cukrzycą występuje 20 razy częściej niż w normalnej populacji.Właściwe postępowanie może jednak zapobiec powstaniu owrzodzeń.Należy unikać zranień stóp i nie palić papierosów.Zadbanie o wygodne obuwie, utrzymywanie stóp suchych, w czystości i cieple zapobiega powstawaniu owrzodzeń [ Pobierz całość w formacie PDF ]