[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Lecz cóż wÅ‚aÅ›ciwie oznacza stwierdzenie, że siÄ™ o nich nie myÅ›laÅ‚o?Francuska uczona, Mireille Calle Gruber, zauważyÅ‚a, że subtelna gra słów Å‚Ä…czy sÅ‚owo semplici, uży-wane dla wskazania ludzi prostych, z semplici w znaczeniu prostych leków zioÅ‚owych, a nastÄ™pnie do-szÅ‚a do wniosku, że mówiÄ™ o chwastach herezji.MógÅ‚bym odpowiedzieć, że termin ten byÅ‚ w obydwuznaczeniach używany w ówczesnej literaturze, podobnie jak termin chwast.Z drugiej strony znaÅ‚emdobrze przykÅ‚ad Greimasa dotyczÄ…cy podwójnej izotopii, która rodzi siÄ™, kiedy herborystÄ™ siÄ™ definiujejako przyjaciela prostaczków (amico dei semplici).Czy Å›wiadomie posÅ‚użyÅ‚em siÄ™ grÄ… słów? Dzisiaj tojuż nieważne, bo tekst jest gotowy i sam tworzy swoje znaczenia.CzytajÄ…c recenzje z powieÅ›ci, poczuÅ‚em dreszcz ukontentowania, kiedy natknÄ…Å‚em siÄ™ na krytyka(pierwszymi byli Ginevra Bompiani i Lars Gustaffson), który zacytowaÅ‚ sÅ‚owa, jakie wypowiedziaÅ‚Wilhelm pod koniec postÄ™powania inkwizycyjnego ( Co przeraża ciÄ™ najbardziej w czystoÅ›ci? pytaAdso.A Wilhelm odpowiada: PoÅ›piech. ) Bardzo lubiÅ‚em, i lubiÄ™ nadal, te dwie linijki.Ale potem jakiÅ›czytelnik zwróciÅ‚ mi uwagÄ™, że na stronicy nastÄ™pnej Bernard Gui, grożąc klucznikowi wydaniem namÄ™ki, powiada: Sprawiedliwość nie jest rychliwa, jak sÄ…dzili pseudoapostoÅ‚owie, a sprawiedliwość Boskamoże czekać wieki. Czytelnik sÅ‚usznie pytaÅ‚, jakÄ… relacjÄ™ chciaÅ‚em ustanowić miÄ™dzy poÅ›piechem, któ-rego lÄ™ka siÄ™ Wilhelm, a brakiem poÅ›piechu sÅ‚awionym przez Bernarda.SpostrzegÅ‚em, że zdarzyÅ‚o siÄ™ coÅ›niepokojÄ…cego.Tej wymiany słów miÄ™dzy Adsem a Wilhelmem w rÄ™kopisie nie ma.Króciutki dialog do-daÅ‚em podczas korekty.CzuÅ‚em, że dla uzyskania harmonijnej równowagi trzeba dodać jeszcze jednÄ… se-kwencjÄ™, zanim znów oddam gÅ‚os Bernardowi.I naturalnie, kiedy kazaÅ‚em Wilhelmowi poczuć niena-wiść do poÅ›piechu (a uczyniÅ‚em to z wielkim przekonaniem, dlatego riposta tak mi siÄ™ pózniej spodoba-*Fermo e Lucia, pierwotny tytuÅ‚ Narzeczonych Manzoniego.**Ardengo Soffici, Lemmonio Boreo, Giuseppe Antonio Borgese, Rubè, Vasco Pratolini, Melello(wyd.pol.Metello, przeÅ‚.B.Sieroszewska, W-wa 1957), William W.àackeray, Barry Lyndon, Stendhal,Armancja.***Fragment wiersza Gertrudy Stein.434Å‚a), zapomniaÅ‚em zupeÅ‚nie, że nieco dalej Bernard mówiÅ‚ już o poÅ›piechu.JeÅ›li przeczyta siÄ™ tylko kwe-stiÄ™ wypowiedzianÄ… przez Bernarda, jest to po prostu wypowiedz stereotypowa, takich wÅ‚aÅ›nie słówoczekujemy od sÄ™dziego, chodzi o gotowe zdanie w rodzaju wobec sprawiedliwoÅ›ci wszyscy sÄ… równi.CaÅ‚a bieda w tym, że poÅ›piech, o którym mówi Bernard, w zestawieniu z tym, o którym mówi Wilhelm,sprawia, że powstaje okreÅ›lone skojarzenie i czytelnik ma racjÄ™ zastanawiajÄ…c siÄ™, czy obaj mówiÄ… o tymsamym, czy też nienawiść do poÅ›piechu wyrażona przez Wilhelma nie jest odrobinÄ™ odmienna od nie-nawiÅ›ci do poÅ›piechu wyrażonej przez Bernarda.Tekst jest gotowy i tworzy swoje znaczenia.Zwiadomieczy nieÅ›wiadomie stanÄ…Å‚em oto w obliczu pytania, dwuznacznej prowokacji, i sam jestem zakÅ‚opotany,jak mam zinterpretować tÄ™ opozycjÄ™, aczkolwiek pojmujÄ™, że zagniezdziÅ‚ siÄ™ w niej jakiÅ› sens (może nie-jeden).Autor powinien umrzeć po napisaniu powieÅ›ci, by nie stawać na drodze, którÄ… ma przed sobÄ… tekst.Opowiedzieć o procesie twórczymAutor nie powinien interpretować.Ale może opowiedzieć, dlaczego i jak pisaÅ‚.DzieÅ‚a poÅ›wiÄ™conepoetyce nie zawsze pomagajÄ… zrozumieć utwory, o których traktujÄ…, pomagajÄ… natomiast zrozumieć, jakrozwiÄ…zuje siÄ™ ten techniczny problem, jakim jest akt twórczy.Poe, snujÄ…c rozważania o filozofii kompozycji, opowiada, jak pisaÅ‚ Kruka.Nie mówi nam, jak po-winniÅ›my utwór odczytać, lecz jakie zadania sobie postawiÅ‚, by uzyskać okreÅ›lony rezultat poetycki.A rezultat poetycki zdefiniowaÅ‚bym jako zdolność tekstu do prowokowania ciÄ…gle nowych interpretacji,nie wyczerpujÄ…cych siÄ™ nigdy do koÅ„ca.Każdy, kto pisze (maluje albo rzezbi, albo komponuje muzykÄ™), wie, co czyni i ile go to kosztuje.Wie,że musi rozwiÄ…zać pewien problem.Może zdarzyć siÄ™, że dane wyjÅ›ciowe sÄ… niejasne, zmienne, obsesyjne,że sÄ… ledwie kaprysem albo wspomnieniem.Ale pózniej problem trzeba rozwiÄ…zać siedzÄ…c za biurkiem,badajÄ…c materiÄ™, nad którÄ… siÄ™ pracuje materiÄ™, która ujawnia rzÄ…dzÄ…ce niÄ… prawa naturalne, ale jedno-czeÅ›nie niesie z sobÄ… wspomnienie kultury, jakÄ… jest brzemienna (echo intertekstualne).Kiedy autor powiada, że pracowaÅ‚ w porywie natchnienia, kÅ‚amie.Genius is twenty per cent inspirationand eighty per cent perspiration.Nie pamiÄ™tam już, o jakim swoim sÅ‚awnym wierszu Lamartine pisze, że narodziÅ‚ siÄ™ od rÄ™ki, pewnejburzliwej nocy spÄ™dzonej w lesie [ Pobierz caÅ‚ość w formacie PDF ]