[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Widzimy tedy jako religia i kap³añstwo fundamentem jest królestw u ludzi Boga prawego.Coi sam rozum przyrodzony pokazuje.Bo królestwa i Rzeczyp[ospolite] bez Boskiej pomocyfundowaæ siê i staæ, i obrony mieæ nie mog¹.Przychodz¹ na nie takie przypadki i trudnoSci,z których ¿adn¹ moc¹ i rad¹ wyniSæ nie mog¹, a¿ za pomoc¹ nawy¿szego króla i Boga, którywszytko mo¿e.37 Poganie pierwsze prawa o religiej stawili.Ausonius.Dlatego¿ i poganie, funduj¹c swoje królestwa, pierwsze prawa o religiej i s³u¿bie Bo¿ej sta-wili.Bo wiadoma rzecz jest, i¿ one na dwanaScie tablicach prawa rzymskie na trzy czêScirozdzielone by³y.Pierwsza o religiej, druga o pospolitych, trzecia o pojedynkowych rzeczach.Bo nalepsze jest rz¹dzenie i szczêSliwe ludu tego sprawowanie, który siê bojaxni¹ Bo¿¹ za-prawi³.A dla tego, który wszytko wie i widzi, i ukaraæ mo¿e, xle czyniæ nie chce, a urzêdomjako ziemskim bogom, od Boga niebieskiego danym, powolnoSæ oddaje.Pogañscy zakonodawcy od bogów prawa swoje byæ mienili.I chcieli zaw¿dy mêdrcy i starszy pogañscy, którzy ludziom prawa pisali i stawili, za to siêudawaæ, i¿ od bogów one prawa mieli, aby lud bojaxni¹ Bo¿¹ do pe³nienia ustaw onych przy-wodzili.Tak czyni³ u Rzymian Numma i u Greków Likurgus, i u Turków Mahomet, choæzmySlaj¹c i zwodz¹c.A czego oni fa³szem wspieraæ chcieli, to lud Bo¿y prawd¹ dowodn¹ukaza³, i¿ od samego Boga prawa mia³ i kap³any, i religi¹, wedle której siê królowie z ludemswoim sprawowaæ winni byli.Pierwej prorokuj¹, to¿ rz¹dz¹ urzêdnicy Swieccy.A gdy Moj¿esz one 70 mê¿Ã³w na urzêdy stanowi³, pierwej im do koScio³a kaza³, gdzie ducham¹droSci brali i urz¹d swój Swiecki od prorokowania z nauki kap³añskiej poczynali.To jestpierwej siê nauczyli od kap³anów Pana Boga chwaliæ i jego moc, i pañstwo nad sob¹ znaæ,i prawa Bo¿e umieæ, to¿ dopiero ludxmi rz¹dziæ.Saul pierwej prorokowa³, to¿ rz¹dzi³.Co siê i na Saulu pokaza³o.Skoro by³ na królestwo od Samuela pomazany, ducha kap³añskie-go wzi¹³ i pierwej prorokowaæ miêdzy kap³any pocz¹³, tak i¿ siê lud dziwowa³, mówi¹c: 1.Reg.10 [11]. izali i Saul miêdzy proroki? Pierwej nixli rz¹dy Swieckie zacz¹³, niejako siêkap³anem sta³ i prorokowaæ siê, to jest s³u¿yæ Panu Bogu i chwaliæ go, w bojaxñ siê jego za-prawuj¹c, nauczy³.Dawid od proroctwa i s³u¿by Bo¿ej królestwo zacz¹³.Tak i Dawid od proroctwa takiego królestwo swoje pocz¹³.Skoro go na pañstwo wsadzono,uczyni³ sejm i prosi³ poddanych, aby mu s³u¿by Bo¿ej pomogli, ¿eby ona Arka Boska uczciw-sze miejsce i czeSæ wiêtsz¹ nixli pierwej mia³a.I tam miêdzy kap³any i w ubierze ich PanaBoga chwal¹c dziwnie siê Panu Bogu, od którego królestwo mia³, i kap³anom jego poni¿y³,i skacz¹c przed Ark¹, owoce religiej i nabo¿eñstwa swego ku Bogu pokazowa³.Królowie pobo¿ni o religi¹ nawiêtsze staranie mieli.I Salomon pocz¹tki królowania swego budowanim koScio³a i zbieranim nañ materyi poSwiê-ci³.i Jozafat, i Ezechijasz, i Jozyjasz, i Joas pierwsze oko na religi¹ mieli, z kap³any siê zma-wiaj¹c, i od nich naukê bior¹c, z religi¹ siê i s³u¿b¹ Bo¿¹ spajali, i one od b³êdów i ba³wo-chwalstwa z kap³anmi przeczySciali.38 W koSciele nowym pierwsi kap³ani i biskupi urz¹d królewski odprawowali.A w nowym zakonie przez trzysta lat sama religia królestwo Bo¿e i KoSció³ jego sprawowa-³a, to jest sami kap³ani i biskupi rz¹dzili; i duchowne ludu Bo¿ego, i Swieckie potrzeby od-prawuj¹c.1.Cor.11 [6, 1].Bo nie maj¹c jeszcze królów chrzeScijañskich, sami s¹dy Swiec-kie odprawowali i sami karali, i do urzêdów pogañskich, jako Aposto³ nauczy³, o sprawiedli-woSæ chodziæ zakazowali.I byli biskupi, jako Moj¿esz na przodku, i kap³anmi, i królmi, reli-gi¹ z królestwem z³¹czaj¹c.1.Petr.2 [9].I przeto¿ one chrzeScijany Piotr S.nazwa³ kap³añ-stwem królewskim na wzór KoScio³a starego, który jest nazwany królestwem kap³añskim.Czym ró¿ne kap³añstwo królewskie, a królestwo kap³añskie.Z tak¹ ró¿noSci¹: tam by³o królestwo, ale kap³añskie, a u nas kap³añstwo, ale królewskie.Tamkról rz¹dzi³, ale z kap³anem, a tu kap³an rz¹dzi³, ale z królem i przez króla.Oba miecze danePiotrowi: jednym sam w³adnie, to jest duchownym, drugim przez króle i pany, jako Bernat S.napisa³.De consider.A to dlatego, i¿ nowy zakon wiêcej ma duchowieñstwa, i na religiejg³êbiej siê funduje, ni¿ on stary, i gorêtsz¹ ma s³u¿bê Bo¿¹.W zakonie nowym pierwsze kap³añstwo nixii królestwo.Bo KoSció³ nowy i królestwo jego lepiej i jaSniej zna Pana Boga swego, i lepiej siê go boibojaxni¹ synowsk¹, i wiêtsz¹ ma z przyk³adów Syna Bo¿ego wzgardê rzeczy tych widomych,i wiêtsze do duchownych skarbów i kochania siê w nich pobra³ przywileje.Przeto¿ duchow-ny urz¹d pierwszy w nim jest nixli królewski [ Pobierz caÅ‚ość w formacie PDF ]