W sprawie w. Stanisława

Startseite

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Nonest tempos, quanta fecit, enarrandi singula, quae noverunt, q u i sen se runtcaree res et vi ncul a.Nos ad laudes, n o n ad f raudes damns his mu-nuscula�.Znaczy to, że Gallus chce opisywać bohaterskie czyny swojego77nieć, c.rsut et peref/rinus, który znalazł przytułek na dworze Pia�stów, był między młotem a kowadłem, gdy przyszło mu dotykaćtak drażliwych przedmiotów, więcej zaś, niż kiedykolwiek, gdychodziło o zatarg biskupa z królem.We wstępie do trzeciej księgiokreślił jasno swoje wyznanie wiary: ''Oportet enim Dei ministrosin his, f|uae Dei sunt, Deo spiritualiter oboedire, et in his, nec libenter in tentor�s, sicut Numida, sed in civi-tatibus et oastris frequentius habitaba!.� (I.12) i t.p.Znacząca jest nastę�pująca pochwała Chrobrego, pod tym kątem widzenia: �Duces vero suosquecomit�s ac principes acsi li-atres vel filios diligebat, eosque, salva reverentia,sicut sapiens dominas, lumornhat; conquerentibus enim super illis inconsultenon credebat, contra legem coinlcrnnatis indicium misericordia temperabat�(I.13) i t.j).Nie brak też pouczenia, jak książę powinien zachowywać sięwobec biskupów i duchowieństwa: �Tlpiscopos quippe suosque capellanos iutanta veneratioue retinebat, quod eis astantibus sedere non praesumebat� it.d.(I.9).Po śmierci Chrobrego �aetas aurea in plumbeam est conversa� (I.16).Czytelnik może sobie w duszy dośpiewać, że znów powróciłby złoty wiek,gdyby praprawnuk naśladował w tem wszystkiem prapradziada.Trzeba tomieć w pamięci przy interpretacyi enigmatycznych półsłówek Galla.78r.1079 chodziło tylko o rzeczy polityczno, jeżeli Gallus wyrzekłwiadome słowa: �Ne�pie traditorem episcopum excnsainus�.?Zw.Stanisław był wyjątkową postacią w ówczesnym polskimepiskopacie n ie cudzoziemiec, n i e przybysz z obcych krajów,ale potomek jednego z tych swojskich rodów, z pośród którychprzeciwko Piastom powstawali raz po raz przeróżni traditores.Nie idzie za tern, żeby zatarg biskupa z królem był sam przezs i ę wyrazem takich zapędów, które Sieciech wygnaniem odpoku�tował, Skarbimir oślepieniem.To jednak bądz co bądz pewne, żepo męczeńst wi e św.St ani sł awa wygnano król az kraj u.Panowie typu Sieciecha i Skarbimira poczuli po pierw�szy raz swoją siłę; widzieli, że nawet takiego króla, jakim byłZmiały, można pozbyć się, można zrzucić go z tronu, jeśli żelaznaręka nadto zacięży.To przyczyna, dla której na dworze Krzy�woustego bezpieczniej było nie mówić o św.Stanisławie.Nie prze�stawano zaś o nim mówić, i za czasów Galla i pózniej, a to nie-t yl ko w związku z rosnącym kultem biskupa-męczeunika11 Zwiadczy o tem ustęp Kadłubka, odpierający oszczerstwa, które jak on sam twierdził jeszcze za jego czasów powtarzano o św.Stanisła�wie (M.L\ H.TI.298 299).Nie jest to, jak wydawało się Wojciechowskiemu,polemika Kadłubka z Gallem, ubrana w formę rzekomej rozmowy BolesławaZmiałego z węgierskim królem Władysławem (L c.str.279), ponieważ Ka�dłubek żadnego z przytoczonych zarzutów u Galla nie wyczytał.Chyba je�den można odnieść do Galla, jako amplifikaoyę jego chudego tekstu: �illumastruit proditionis originem, totius mali radicem�.Kadłubek twierdzi jednakwyraznie, że wskutek oszczerstw Bolesława, król-zabójca �non modo nonsacrilegus, sed sacerrimus sacrilegiorum ułtor apud no u nu II os cense-retur-.Niema powodu uważać iiniiit/illoich niewielu postaci, które wcale plastycznie zarysowują sięw kronice Galla.Jaskrawo uwydatnia się jego niedołęstwo bez granic, brakwoli, posunięty do chorobliwych wprost rozmiarów (Ił.lti); zresztą jiins ettnnnsnetns rir (11.�1).f Wojciechowski gdy zapomni o swoich >-kon-strukcyaeh� a pamięta o tekście Galla ma też Hermana za typowego sa-famlulę bez woli.Pisząc, o powtórnem ożenieniu Hermana z wdową po Sa�lomonie, królu węgierskim, wyraża się nie bez humoru: Tylko, że zamiastożeni/ się, stosowniej o nim powiedzieli ożeniono go* (1.c str.333).Jakmożna w takiej figurze (bez żadnej zródłowej podstawy! dopatrzeć się ma-teryału na przedsiębiorczego buntownika, zawierającego dalekie sojusze,zmieniającego w lot całą oryentacyę polityczną, gdy spostrzegł stosownąchwilę tego ja nie potrafię zrozumieć.Ani tego, że Wojciechowski ma Her�mana za jakiś czai ny charakter, za sprawcę zbrodni rodzinnej, jedynejw domu Piastów� (be.33!)), za wyrafinowanego mordercę młodocianego sy�nowca! Gallus wyraża domniemanie, że Mieszko nie umarł naturalną śmiercią(I.- !" ), a używając znów w tein miejscu dość enigmatyczuych wyrazów,zwraca podejrzenie w dwie strony: P) własnej żony Mieszka, niedawno po�ślubionej, ii) zawistnych ludzi, którzy lękali się pomsty za wygnanie Bole�sława Zmiałego [ Pobierz całość w formacie PDF ]

zanotowane.pl

Choroby zakazne zwierzat domowych z elementami ZOONOZ pod red. Stanislawa Winiarczyka i Zbigniewa GrÄdzkiego

Lem Stanisław Ratujmy kosmos i inne opowiadania

Lem Stanislaw Swiat na krawedzi (SCAN dal 933 (3)

Witkiewicz Stanislaw Ignacy N niemyte dusze imn

Lem Stanislaw Swiat na krawedzi (SCAN dal 933 (2)

Lem Stanislaw Cyberiada (SCAN dal 851)

brzozowski stanisław legenda młodej polski

Pagaczewski Stanislaw Porwanie profesora Gabki

Lem Stanislaw Maska (SCAN dal 1104)

Stanislaw Pagaczewski Misja profesora Gabki