[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Należy więc przypuszczać, że nie wyzwoleńcy i żony, jak to będzie utrzymywał Swetoniusz w rozdz.26, 27, 28 i 29, ale sam Klaudiusz był czynnikiem decydującym w najważniejszych posunięciach państwowych, działalności ustawodawczej, w kierunku polityki wewnętrznej.Świadczy także na korzyść celowości jego rozporządzeń wspaniała działalność budowlana, obejmująca istotnie najważniejsze dla gospodarki imperium i stolicy arterie życiowe: wodociągi, drogi, poczty (zob.L.P i o t r o w i c z, Cesarz Klaudiusz w świetle nowych źródeł i badań, Kwart.Hist.1949, s.119 i nn.).Cechowała Klaudiusza wielka zapobiegliwość w administracji państwowej, znajomość teoretyczna i praktyczna problemów organizacji municypalnej, wielki umiar w decyzjach, a jednocześnie wyraźna linia centralizacji i dążenie do absolutyzmu mimo całego szacunku okazywanego senatowi.68 Np.sowę.69 Warto zauważyć jeszcze, że Klaudiusz wprowadził do Rzymu oficjalnie kult Attisa, kochanka bogini małoazjatyckiej, Kybeli, dotychczas wzbroniony.Attis, syn Nany,220 BOSKI KLAUDIUSZszał najpierw z mównicy publicznej słowa modlitwy, usunąwszy tłum robotników i niewolników.23.Sądy, dotychczas czynne tylko w zimie i w lecie uruchomił na resztę miesięcy70.Wymiar sprawiedliwości w procesach o fideikomis 71, corocznie zlecany urzędnikom, i to tylko w Rzymie, zaprowadzii.Klaudiusz na stałe również na prowincjach, powierzając go przedstawicielom władzy państwowej.Usunął artykuł wprowadzony przez cesarza Tyberiusza do ustawy papijsko-popiuszowej72 pod pozorem, że mężczyźni sześćdziesię-sięcioletni nie mogą płodzić dzieci.Wydał rozporządzenie, aby konsulowie wyznaczali małoletnich opiekunów w trybie nadzwyczajnym.Polecił również, aby usuwano także z Rzymu i z Italii tych, którym urzędnicy zabronili pobytu na prowincjach.On sam wymyślił nowy rodzaj zesłania i skazał na nie kilka osób: zabronił opuszczać Rzym poza trzeci kamień milowy.Gdy miał zamiar rozpatrywać jakąś poważniejszą sprawę w senacie, zasiadał między konsulami lub na ławie trybunów.Udzielanie urlopów73, dotychczas przysługujące senatowi, uzależnił od swojej łaski.24.Pozwolił używać odznak konsularnych nawet wyższym urzędnikom skarbowym, mającym po dwieście tysięcy sestercjów [płacy].Obywatelom, którzy nie chcieli przyjąć godności senatorskiej, odebrał też godność rycerską.Aczkolwiek początkowo oświadczył, że zamianuje senatorem tylko tego, który okaże się prawnukiem obywatela rzymskiego, nadał prawo do szerokiego szlaku nawet synowi wyzwoleńca, lecz pod warunkiem, jeśli przedtem zostanie on usynowiony przez rycerza rzymskiego.Mimo tego, bojąc się krytyki, ogłosił, że jego protoplasta, cenzor Appiusz Cekus 74, przyjął do senatu synów wyzwoleńców (libertynów).Nie wiedział wszelako, że w czasach Appiusza i jeszcze później przez pewien czas libertynami nazywano nie wyzwoleńców, lecz ich synów,córy bóstwa rzecznego Sangariosa, był pięknym młodzieńcem, kochankiem i kapłanem Kybeli, utożsamianej z grecką Reą, córką Uranosa i Gai.Na cześć jego i Kybeli święcono w marcu wielodniowe święto z hałaśliwą muzyką.Ogniskiem kultu Kybeli było miasto Pessinus w Galacji.Kapłani jej, kastraci, zwani byli gallami.Powyżej świątyni wznosiła się góra Dindymos, od której pessynuncka bogini zwana była Dindymene.70 Przed tą reformą trybunały sądowe były nieczynne wiosną i jesienią; Klaudiusz zobowiązał sędziów do sprawowania swych czynności bez przerwy od wiosny do zimy, przerwę w sesjach sądowych zarządzał podczas zimy i na początku nowego roku.71 Fideikomis, przekazywanie masy spadkowej osobie nie będącej prawnym spadkobiercą.72 Na mocy uchwały senatu powziętej za panowania Tyberiusza w r.34 n.e.sześćdziesięcioletni nie podlegali rygorom tej ustawy, zabraniającej dziedziczenia nawzajem przez małżonków.73 Senatorskich.74Appius Claudius Caecus (zob.Tyb.uw.5) uzupełnił senat synami wyzwoleńców, dając pole zasłudze.Lecz jako wróg plebejuszy przeciwstawił się wnioskowi, który wnieśli trybunowie Q.i Cn.Ogulnius w sprawie dopuszczenia do kolegiów kapłańskich połowy plebejuszy (lex Ogulnia, plebiscitum z r.300 przed n.e.).ROZDZIAŁ 23-25 221już urodzonych w wolności.Kolegium kwestorów zwolnił z obowiązku brukowania szos, natomiast zlecił urządzanie igrzysk gladiatorskich [ Pobierz całość w formacie PDF ]