[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.p.n.e.powstała nauka filozoficzna, zwana, od imienia twórcy, konfucjanizmem, która głosiła humanitaryzm, poszanowanie tradycji i hierarchii w społeczeństwie, sprawiedliwość społeczną, idee zjednoczenia państwa.Głosiła też, że człowiek jest z natury dobry i że społeczeństwo powinno być rządzone przez mędrców.Była to nauka przede wszystkim o sposobie sprawowania władzy oraz ustalająca normy etyczno-moralne, jakie powinny obowiązywać w życiu społecznym.Przez prawie trzy stulecia konfucjanizm nie zyskał jednakże szerszego uznania, a nawet był okresowo ostro potępiany (palenie ksiąg konfucjańskich w czasie dynastii Qin).Dopiero za dynastii Han, to jest od 206 r.p.n.e.stał się on doktryną filozoficzną i religią państwową Chin feudalnych, a do dziś stanowi ważny element chińskiej kultury duchowej.Pierwszy Cesarz Qin (221-207 p.n.e).W Epoce Walczących Królestw liczba ich zmniejszała się stale, w związku z podbojem mniejszych przez większe.W 300 r.p.n.e.było ich jeszcze 11, ale w 256 r.p.n.e.już tylko siedem.Najsilniejszym i najbardziej dynamicznym było królestwo Qin, rządzone przez swych króli despotycznie, według doktryny wszechwładzy panującego i pełnego posłuszeństwa ze strony poddanych.Podbiło ono kolejno wszystkie pozostałe, skłócone ze sobą, państwa i w 221 r.p.n.e.Zheng, król Qin, ogłosił się Pierwszym Cesarzem zjednoczonych Chin.Nastała w Chinach nowa dynastia Qin (Ts’in).Trwała tylko 14 lat, lecz odcisnęła swe piętno na całej późniejszej historii tego najludniejszego kraju świata.Przede wszystkim od imienia dynastii wywodzi się sama nazwa Chin.Cesarz wprowadził wówczas liczne reformy w państwie.Obszar kraju podzielono na 36 okręgów wojskowo-administracyjnych, zaś odsuniętą od władzy szlachtę rodową zastąpiła centralna i lokalna biurokracja, bez prawa dziedziczenia urzędów.Ujednolicone zostały w całym państwie pismo, systemy pieniężny oraz miar i wag, a nawet rozmiary osi kół wozów.Wprowadzono przymusową pracę i zorganizowano wielkie roboty publiczne, związane z rozbudową Wielkiego Muru Chińskiego (głównie wały ziemne), budową kanałów nawadniających i sieci dróg, mających połączyć wszystkie okręgi ze stolicą.Równocześnie cesarz Qin zreorganizował i skonsolidował siły zbrojne w cesarstwie, poczym wysłał wojska na podbój sąsiednich terytoriów na północy i południu Chin.Te wielkie przedsięwzięcia Pierwszego Cesarza wymagały ogromnych nakładów pieniężnych, które uzyskiwano głównie z wysokiego opodatkowania ludności chłopskiej.To też, gdy cesarz zmarł w 210 r., cały kraj ogarnęły bunty chłopskie, wsparte również przez szlachtę rodową, wysiedloną wcześniej ze swych posiadłości i pozbawioną władczych praw.Złoty wiek dynastii Han (206 p.n.e.- 220).Po wojnie domowej, która miała miejsce po śmierci cesarza Qin, tron objął w 202 r.p.n.e.jeden ze zwycięskich wodzów, przybierając imię Han.Jego rządy były kontynuacją działań Pierwszego Cesarza, lecz zmniejszył on nieco podatki od ludności chłopskiej, ograniczył przymus pracy itp.Najwybitniejszym władcą z dynastii Han był Wudi, który panował przez 40 lat od 140 r.p.n.e.Oparł się on na naukach konfucjanizmu, ustanawiając go religią państwową.Wudi rządził w sposób absolutystyczny, złamał dotychczasową potęgę feudałów, zaostrzył ustawodawstwo karne, wprowadził egzaminy na wyższe stanowiska w administracji państwowej, stworzył sieć spichlerzy w kraju, by zachować zapasy żywności na czasy nieurodzaju.Wzrosła wytwórczość rzemiosła, zwłaszcza tkactwa, wznoszono pałace i świątynie.Duże postępy uczyniła astronomia - pierwsze obserwacje zaćmienia słońca, globus sfery niebieskiej.Okres panowania Hana Wudi zalicza się do złotego wieku w gospodarce i kulturze Chin.Były one już wtedy bardzo ludnym państwem, np.w 2 r.n.e.liczyły 57 milionów mieszkańców.W okresie dynastii Han cesarstwo rozszerzyło znacznie swe granice przez podbój części Półwyspu Koreańskiego na północy, a na południu terytoriów do granic dzisiejszego Laosu i Wietnamu.Jednak największe zaangażowanie militarne cesarstwa miało miejsce na północno-zachodnich rubieżach.Trwały tam przez prawie sto lat wyczerpujące walki z koczowniczymi ludami Azji Środkowej, Mongolii i pustyni Gobi, znanych pod ogólna nazwą Hunów.Zostali oni wówczas rozbici i rozpoczęli wędrówkę na zachód, zaś Chińczycy utrzymali kontrolę nad wielkim szlakiem karawanowym, prowadzącym przez Samarkandę i Bucharę w Azji Środkowej do Persji, na Bliski Wschód i do imperium rzymskiego.Szlakiem tym, zwanym później jedwabnym, Chiny eksportowały w wielkich ilościach jedwab, tkaniny, wyroby użytkowe i ozdobne z porcelany, laki, terakoty i bambusa, rzeźby z nefrytu i wiele innych towarów.Importowały zaś len, pieprz, arbuzy, czosnek, cebulę, wielbłądy i konie.W czasie panowania dynastii Han w latach 25-220 rozprzestrzenił się w Chinach buddyzm.W 105 r.wynaleziono papier, który wytwarzano ze szmat jedwabnych i lnianych.W 220 r., po okresie walk na dworze cesarskim, i powstania “żółtych turbanów”, ostatni władca Han zmuszony został do abdykacji.Epoka Trzech Królestw (220 - 589).Po upadku w 220 r.dynastii Han w Chinach nastała Epoka Trzech Królestw.Cesarstwo rozpadło się na trzy oddzielne państwa.Ich władcy, rywalizując ze sobą o jak największe wpływy i rozszerzenie swych domen, prowadzili nieustanne wojny między sobą.W ich trakcie korzystali także z pomocy koczowniczych państw, okalających Chiny od północy i zachodu.Najbardziej ucierpiało na tym Królestwo Północne, z którego część ludności zmuszona została do ucieczki przed najazdami plemion koczowniczych do Królestwa Południowego.Ciągłe wojny spowodowały znaczne osłabienie gospodarki Chin, a nawet zmniejszenie liczby ludności.Najważniejszym wydarzeniem Epoki Trzech Królestw było rozprzestrzenienie się w Chinach religii buddyjskiej.W IV w.n.e.północne Chiny zostały podbite na 300 lat przez Hunów, to jest koczownicze plemiona Mongołów, przybyłe z Azji Środkowej.Najeźdźcy zasymilowali się z tubylczą ludnością, przyjęli miejscowe zwyczaje i kulturę i rządzili wspólnie z chińskimi elitami.W okresie tym trwała nadal intensywna kolonizacja południowych terytoriów Chin przez mieszkańców Królestwa Północnego, przy czym na południe od rzeki Jangcy istniało wówczas kilkanaście różnych państw.Ponowne zjednoczenie Chin nastąpiło dopiero w 589 r.naszej ery.Indie (6000 p.n.e.- 505 n.e.)Zasiedlenie Półwyspu Indyjskiego (6000-500 p.n.e.).Najstarsze wzmianki, dotyczące cywilizacji ludzkiej na Półwyspie Indyjskim, na południu Azji, datowane są na VI tysiąclecie p.n.e.Powstały wtedy pierwsze osady rolnicze w Beludżystanie, krainie na zachód od rzeki Indus.W IV tysiącleciu zasiedlona została cała dolina Indusu.Ludność trudniła się rolnictwem, nastąpiło udomowienie zebu, czyli azjatyckiego wołu, zastosowano koło garncarskie, umiano już wytapiać miedź.W III tysiącleciu powstały pierwsze miasta [ Pobierz całość w formacie PDF ]