[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Przed ostatnim etapem walki z siłami ciemności Jezus przygotowywał zapewne duchowouczniów, reprezentujących przecież Jego Kościół, na trudne chwile bliskiej już Jego męki.55.Święto Paschy wymienione zostało już po raz trzeci w czwartej Ewangelii (por.2,13; 6,4); na tych trzech wzmiankach opiera się głównie proponowana chronologia trzyletniejdziałalności ziemskiej Jezusa.Udział w tym wielkim święcie żydowskim, połączonym zespożywaniem baranka paschalnego, był obwarowany różnorodnymi przepisami rytualnymiokreślającymi „czystość” niezbędną do czynnego uczestnictwa w uroczystościach; por.Lb 9,8–12.Szczególnej czystości wymagało dopuszczenie na dziedziniec kapłański z okazji zabijania baranka.Ponieważ większość oczyszczeń trwała tydzień, pielgrzymi ściągali tłumnie doJerozolimy już na 14–10 dni przed Paschą.Jezus występował wielokrotnie w czasie świątżydowskich (7,10 nn), by głosić wśród pielgrzymów Dobrą Nowinę.56–57.Wielu spośród nich wiedziało o wrogim nastawieniu przywódców do Jezusa, audający się z okolic Efraim do Świętego Miasta znali może dokładniej ostatnie wydarzenia inakaz pojmania Jezusa.Szerokie rzesze cechuje zainteresowanie sprawą Jezusa, nie zawszerównoznaczne z przychylnością.Natomiast arcykapłani pozostają wierni decyzji powziętejprzez Radę po wskrzeszeniu Łazarza (ww.49–53).Podział między siłami światła i ciemnościzaczyna zarysowywać się coraz to wyraźniej.MĘKA I ZMARTWYCHWSTANIE JEZUSACHRYSTUSAWYPADKI POPRZEDZAJĄCEUCZTA W BETANII (12,1–11)12 1 Na sześć dni przed Paschą Jezus przybył do Betanii, gdzie mieszkał Łazarz, którego Jezus wskrzesił z martwych.2 Urządzono tam dla Niego ucztę.Marta usługiwała, a Łazarz byłjednym z zasiadających z Nim przy stole.3 Maria zaś wzięła funt szlachetnego, drogocennegoolejku nardowego i namaściła Jezusowi stopy, a włosami swymi je otarła.A dom napełnił się wonią olejku.4 Na to rzekł Judasz Iskariota, jeden z Jego uczniów, ten, który Go miał wydać: 5 «Czemu to nie sprzedano tego olejku za trzysta denarów i nie rozdano ich ubogim?» 6 Powiedział zaś to nie dlatego, że dbał o biednych, ale ponieważ był złodziejem i mając trzos wykradał to, co składano.7Na to rzekł Jezus: «Zostaw ją! Przechowała to, aby [Mnie namaścić] na dzień mojego pogrzebu.8Bo ubogich zawsze macie u siebie, Mnie zaś nie zawsze macie».9 Wielki tłum Żydów dowiedziałsię, że tam jest; a przybyli nie tylko ze względu na Jezusa, ale także by ujrzeć Łazarza, którego wskrzesił z martwych.10 Arcykapłani zatem postanowili zabić również Łazarza, 11 gdyż wielu z jego powodu odłączyło się od Żydów i uwierzyło w Jezusa.1–2.Opis namaszczenia w Betanii zamieszczają pierwsi dwaj Ewangeliści (Mt 26,6–13; Mk 14,3–9) z pewnymi różnicami; zasadniczo różni się natomiast Łukaszowy opisnamaszczenia Jezusa przez jawnogrzesznicę (Łk 7,36–50 – zob.komentarz).Z danychchronologicznych 12,1 wynika, że na tydzień przed uroczystością Paschy Jezus opuścił Efraim i udał się z uczniami w okolicę Jerozolimy na święto.Wobec wrogości arcykapłanów ibezpośredniego nakazu pochwycenia Go i doprowadzenia, Jezus nie przybywa wprost doŚwiętego Miasta, lecz do Betanii, gdzie dokonał niedawno wskrzeszenia.Uroczystość Paschyrozpoczyna się wg chronologii Janowej w piątek, wobec czego uczta, o której mówi w.2,odbyłaby się w poprzedzającą sobotę.Judaizm znał uczty szabatowe, urządzane w godzinachpopołudniowych; o tej samej porze spożywano inne uroczyste posiłki, przeciągające sięniekiedy dość długo.Miejscem posiłku była w każdym razie Betania, choć prawdopodobnienie dom Marii i Marty (Łazarz, ich brat, był jednym z zaproszonych); Synoptycy mówią ojakimś bliżej nie znanym Szymonie (Mk 14,3; Mt 26,6: „Trędowaty”, Łk 7,36.39a:„faryzeusz”?) jako o gospodarzu.3.Praktyka namaszczania, znana szeroko w Palestynie, obejmowała szczególniewybitnych gości; dokonywano go zwykle przed ucztą lub w czasie jej trwania.Niezależnie odtego miało namaszczenie sens obrzędowy (por.Ps 133[132],2!), a nawet należało doceremoniału powitania, zapewne uroczystego (por.Łk 7,46).Olejek wylewano na głowę (Mt26,7; Mk 14,3).Jeżeli J 12,3 (por.Łk 7,38b) mówi o namaszczeniu nóg, wynika stąd specjalny charakter i wymowa opisywanego zdarzenia.Ten bezprzykładny sposób namaszczaniapodkreśla specjalną godność Jezusa, podobnie jak wysoka wartość olejku nardowego(równowartość zapłaty za 300 dniówek roboczych!), sporządzanego z rosnącej w Indiachrośliny.W ten sposób Jezus zostaje zaszczycony przed śmiercią nie mniej zaszczytnympogrzebem (w.7; por.J 19,39).4–5.O interwencji Judasza wspominają również Marek i Mateusz, ale jedynie Jan nazywa człowieka krytykującego czyn niewiasty po imieniu.6.Czwarta Ewangelia mówi zresztą o Judaszu i jego zdradzie ze specjalną odrazą.Także ten negatywny typ niewiernego ucznia występuje u Jana wyraźnie: Ewangelista informuje, żeJudasz był skarbnikiem małej społeczności Jezusa, i to nieuczciwym; słowa „złodziej” i„wykradać” nie pozostawiają żadnej wątpliwości co do tej opinii.Charakterystykę tępotwierdza pierwsza Ewangelia (Mt 26,14–15; 27,3 nn).Dla Jana Judasz jest narzędziemszatana (13,27 nn), wykładnikiem nieuczciwości i niewierności.Jego pozorna troska o ubogich, pełna obłudy, jest niejako parodią nauki Jezusa o czynnej miłości.Judasz nie rozumie, że inne, wyższe racje przemawiają za dokonanym namaszczeniem drogocennym olejkiem.7–8.Jezus wyjaśnia czynność Marii w sensie niemal symboliczno prorockim: choćnieświadomie, zakupiła ona kosztowny olejek na dzień Jego pogrzebu, który jest bardzo bliski; godzina Jego już nadchodzi, nie ma więc celu dalsze przechowywanie go czy spieniężanie naubogich.Ci bowiem pozostaną także po śmierci Jezusa i mogą korzystać z owocówmiłosierdzia, echa miłości Chrystusowej.Coraz częściej, coraz wyraźniej powtarzają się zapowiedzi bliskiej śmierci Jezusa.9–11.Fakt przybycia Jezusa do Betanii ściągnął liczne tłumy, kierowane (w mniejszości) pragnieniem wyznania lub wzmocnienia wiary w Mistrza z Nazaretu, głównie zaś chęciąujrzenia na własne oczy człowieka wskrzeszonego z martwych.Spośród nich wielu nie zajęłozdecydowanej postawy wobec osoby i czynów Jezusa, jednakże widok Łazarza i spotkanie zJezusem umocniły ich w wierze.Tych ostatnich była dość znaczna liczba, skoro arcykapłanipostanowili rozszerzyć postanowione już sankcje przeciw Jezusowi o jeszcze jedną: zabójstwo Łazarza [ Pobierz całość w formacie PDF ]