[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.M.Kurdziałek, M.Gogacz, W.Seńko, Z.Włodek, ks.L.Kuc, M.Markowski, J.B.Korolec, ks.S.Wielgus (były rektorKUL, obecnie bp płocki), o.I.E.Zieliński, K.Wójcik, tak\e J.Rebeta.UczniemSwie\awskiego (i Gogacza) jest J.Czerkawski, zajmujący się historią filozofii wPolsce XVI-XVII w.Historię filozofii indyjskiej (i chińskiej) uprawiał -kontynuując polskie tradycje indianistyczne (S.Schayer, K.Regamey) - ks.F.Tokarz ( 1972).W tych kręgach nie zdobyła większego uznania mieszająca ró\ne porządkimyśl P.Teilharda de Chardin.Wybitnym jej znawcą był K.Kłósak, nawiązywalido niej ks.T.Wojciechowski ( 2000; filozofia przyrody, psychologia filozo-ficzna) i ks.Cz.Bartnik (teologia i filozofia dziejów).Z marksistowskiego punk-tu widzenia poglądami P.Teilharda de Chardin zajmował się głównie T.Płu-\ański218.Abp J.śyciński i ks.M.Heller formułują koncepcję tzw.filozofii w nauce,według której filozofię nale\y uprawiać w powiązaniu z naukami szczegółowymijako ich dopełnienie i funkcję; nawiązując do tej perspektywy akcentują wobrazie świata aspekty matematyczne i procesualne.42 05.MATERIALIZM DIALEKTYCZNY.- Po II wojnie światowej nastąpił wPolsce rozwój filozofii marksistowskiej.Był to rozwój o zmiennym tempie, niebez meandrów.Filozofia ta, zgodnie ze swoją tradycją i dominującym cha-rakterem narzędzia ideologicznego, tworzyła się głównie w polemikach,218Spośród innych osób zajmujących się tematyką filozoficzną lub przyfilozoficzną (nieko-niecznie tomistów!), związanych z katolickimi ośrodkami nauczania, wymienimy tu ks.L.Regnera(interesuje się historią logiki i kosmologią, w teorii poznania przejawia orientację kantowską), ks.T.Rutowskiego, ks.P.Zliwę, ks.F.Znanieckiego, ks.I.Deca, ks.A.Siemianowskiego, ks.R.Kijowskiego.Nale\y wspomnieć o aktywnym środowisku jezuickim w Krakowie.Teologiem,który zajmował się teodyceą i teorią osoby, był ks.W.Granat (były rektor KUL).284 w pierwszym okresie przede wszystkim z poglądami przedstawicieli szkołyjwowsko-warszawskiej.Po r.1956 zaznaczyły się w marksizmie polskim dwieorientacje: scjentystyczna (zwana te\ engelsowską), do której zaliczyć mo\na W.Krajewskiego i Z.Cackowskiego, oraz antropologiczna, w której przodowali L.Kołakowski, B.Baczko, tak\e K.Pomian.Pośrodku umieścić by nale\ałostanowisko H.Eilstein (Przyczynki do koncepcji materii jako bytu fizycznego,1961).Czołową pozycję w filozofii marksistowskiej w Polsce zajmował A.Schaff, który przed r.1956 wydał (m.in) kilka wersji Wstępu do teorii marksizmuoraz Z zagadnień marksistowskiej teorii prawdy, a po tym roku przyczynił sięznacznie do rozszerzenia problematyki polskiego marksizmu w zakresie filozofiiczłowieka i filozofii języka.Kołakowski z pozycji marksizmu dogmatycznegoprzeszedł do interpretacji zbli\onej do Gramsciego i przekraczającej marksizm wkierunku egzystencjalizmu (Kultura i fetysze, 1967).Nigdy nie miał zrozumieniadla scholastycznego, intelektualistycznego nurtu myśli chrześcijańskiej,natomiast z zamiłowaniem zajmował się heterodoksalną, irracjona-listycznąmistyką i pseudomistyką chrześcijańską (Zwiadomość religijna i więz kościelna,1965).Dziś jest uwa\any za klasycznego krytyka marksizmu (Główne nurtymarksizmu, t.I-III, Pary\ 1978).Aktualne stanowisko Kołakowskiego jestwypadkową pomarksistowskiego historyzmu i socjologizmu oraz pozytywistycz-nej wersji racjonalizmu; jest to agnostycyzm, który przyznaje religii rolę instru-mentalną, rolę czynnika sensotwórczego w \yciu, w rozwoju kultury.JegoHorror metaphysicus (Warszawa 1990) w gruncie rzeczy dotyczy jedynie neo-płatońskiej linii rozwa\ań w filozofii europejskiej.Od 1968 r.w Polsce zatarły się ró\nice między orientacją scjentystyczna aantropologiczną (przy przewadze tej pierwszej).Nadal, ró\norako traktowana,wielokierunkowo rozwijana, podejmowana jest problematyka antropologiczna.Wlatach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych zwracają uwagę próby uściśleniadialektyki oraz rozwinięcia i pogłębienia ontologii marksistowskiej.Spośródlicznego grona filozofów marksistowskich wymieńmy tu - obok wy\ej wspom-nianych - M.Fritzhanda ( 1992), T.M.Jaroszewskiego ( 1988), J.Aadosza, J.Kuczyńskiego, S [ Pobierz całość w formacie PDF ]